Ένας εύκολος τρόπος για να ελέγχουμε τη Βαρρόα των μελισσιών μας!

Ο ιατρικός κόσμος πιστεύει πως για τις περισσότερες ασθένειες «η πρόληψη είναι η καλύτερη θεραπεία»!

Η διαπίστωση αυτή φυσικά δεν αφορά μόνο εμάς τους ανθρώπους, αλλά έχει  την ίδια ισχύ και για τα ζώα. Αφορά επομένως και τα μελίσσια μας, τα οποία, όπως γνωρίζουμε, ταλαιπωρούνται και αυτά από ένα σωρό ασθένειες. Τα μελίσσια όμως έχουν ένα δικό τους χαρακτηριστικό που τα κάνει να διαφέρουν από τα άλλα ζώα, όσον αφορά τις ασθένειες.

Το χαρακτηριστικό αυτό είναι πως αν νοσήσουν βαριά από μια συγκεκριμένη ασθένεια – μιλάμε φυσικά για την Βαρρόα – τότε ανάβει το πράσινο φως  να προσβληθούν και από άλλες  ασθένειες. Με άλλα λόγια, αν μπορούμε να προλάβουμε την προσβολή της βαρρόα στα μελίσσια μας, σε ελεγχόμενα επίπεδα, τότε απομακρύνουμε αισθητά  τον κίνδυνο, αυτά να προσβληθούν και από άλλες ασθένειες.

Και λέμε να «προλάβουμε την προσβολή της βαρρόα στα μελίσσια μας, σε ελεγχόμενα επίπεδα» και όχι να θεραπεύσουμε, γιατί είναι πια γνωστό στον κάθε μελισσοκόμο πως μελίσσια χωρίς βαρρόα δεν υπάρχουν!

Υπάρχουν όμως μελίσσια που με τη φροντίδα του μελισσοκόμου καταφέρνουν και διατηρούν τον πληθυσμό των ατόμων της Βαρρόα σε ελεγχόμενα επίπεδα ή για να είμαστε περισσότερο ακριβείς, καταφέρνουν να διατηρούν το ποσοστό προσβολής σε χαμηλά επίπεδα. Γιατί εκείνο που μετράει τελικά δεν είναι πόσα άτομα Βαρρόα έχει ένα μελίσσι, αλλά πιο είναι το ποσοστό αυτών των Βαρρόα σε σχέση με τον εκάστοτε πληθυσμό του μελισσιού.

Πριν λοιπόν αρχίσουμε τις προληπτικές θεραπείες των μελισσιών μας για τη Βαρρόα, χρησιμοποιώντας συνήθως ένα σωρό σκευάσματα ή και κάποιες άλλες λιγότερο τοξικές ουσίες, που και αυτές όμως επιμολύνουν το μέλι, καλό θα είναι να είμαστε σε θέση να γνωρίζουμε την έκταση του προβλήματος, δηλαδή το ποσοστό ατόμων Βαρρόα/μελισσών που έχουν τα μελίσσια μας, προκειμένου να ενεργήσουμε αναλόγως και να μη προχωράμε σε υπερβολικές προληπτικές θεραπείες, αν δεν υπάρχει λόγος...

Το ποσοστό προσβολής λοιπόν, είναι εύκολο να μετρηθεί, αν την κατάλληλη εποχή που υπάρχει λίγος γόνος, συγκεντρώσουμε από τρία διαφορετικά πλαίσια, από ένα φλιτζανάκι μέλισσες, προσέχοντας να μην συμπεριλάβουμε και την βασίλισσα, ανάμεσά τους! Τις μέλισσες αυτές τις βαπτίζουμε σε μια κούπα σέϊκερ του φραπέ, στην οποία έχουμε βάλει, από πριν, τρία φλιτζανάκια οινόπνευμα και εννέα φλιτζανάκια νερό  (διάλυμα 25%).

Σφραγίζουμε το σέϊκερ, ανακινούμε ελαφρώς και την επόμενη μέρα, οπότε τα βαρρόα θα έχουν αποκολληθεί από τις μέλισσες, αδειάζουμε το διάλυμα του οινοπνεύματος πάνω σε μια πολύ ψιλή σήτα (ή ένα κομμάτι λεπτό ύφασμα, λευκού χρώματος). Οι μέλισσες θα συγκρατηθούν μέσα στο σέϊκερ ενώ τα Βαρρόα θα πέσουν και θα συγκρατηθούν πάνω στη σήτα. 

Έτσι, μπορούμε να μετρήσουμε ξεχωριστά πόσες ήταν οι μέλισσες και πόσα τα Βαρρόα και κάνοντας τους υπολογισμούς μας να βρούμε το ποσοστό προσβολής του μελισσιού μας.

 Για παράδειγμα, αν μετρήσουμε 150 μέλισσες και 9  βαρρόα, τότε η προσβολή είναι της τάξης του 6% (9:150 Χ100).

Αν τώρα κάποιος από εσάς μας ρωτήσει πιο είναι το όριο ασφαλείας ή για να το πούμε αλλιώς, πάνω από πιο ποσοστό πρέπει να αρχίσουμε να ανησυχούμε, θα του απαντήσουμε πως δυστυχώς μα δεν υπάρχουν συγκεκριμένες «προδιαγραφές». 

Η εμπειρία πάντως μας έχει δείξει πως μελίσσια με ποσοστό προσβολής γύρω στο 5%, μπορούν και λειτουργούν θαυμάσια χωρίς η Βαρρόα να τους δημιουργεί κάποια σοβαρά προβλήματα! 

Η μέτρηση αυτή δεν είναι απαραίτητο να γίνει σε όλα τα  μελίσσια του μελισσοκομείου μας. Μια δειγματοληπτική μέτρηση σε ένα ποσοστό 5-10% των μελισσιών μας, δυο φορές το χρόνο, μπορεί να μας δώσει αρκετά ασφαλή συμπεράσματα. 

Καλό σας βράδυ!

Επιμέλεια: Μανόλης Δερματης, ερευνητής μελισσοκόμος, συγγραφέας του βιβλίου "Η Ιστορία Μιας Βασίλισσας"

Ορεινή Μέλισσα