Μελισσοκομία: Ξεκίνημα από το μηδέν, το εισόδημα και οι τρέχουσες επιδοτήσεις!

Η μελισσοκομία αποτελεί αδιαμφισβήτητα ένα κερδοφόρο επάγγελμα, και τον τελευταίο καιρό παρατηρείτε μια μεγάλη στροφή των νέων που αποφασίζουν να κάνουν την μελισσοκομία επάγγελμα ζωής. Η μέλισσα χαρίζει στον άνθρωπο μια μεγάλη ποικιλία από προϊόντα που είναι ανταγωνιστικά τόσο στην Ελλάδα αλλά πολύ περισσότερο στο εξωτερικό.

Το μέλι είναι το βασικό προϊόν που παράγει η μέλισσα όμως για να σταθούμε οικονομικά και να γίνει βιώσιμο το επάγγελμα πρέπει να αξιοποιήσουμε και άλλα προϊόντα όπως η γύρη, ο βασιλικός πολτός, η πρόπολη, το κερί, το δηλητήριο αλλά και δραστηριότητες εντός του κλάδου όπως η πώληση μελισσιών (παραφυάδες) ή η παραγωγή βασιλισσών (βασιλοτροφία).

Όπως καταλαβαίνουμε ένα άνθρωπος που έχει όρεξη για δουλειά μπορεί να διαπρέψει στο χώρο της μελισσοκομίας εφόσον υπάρχουν πολλές πόρτες - διέξοδοι και φυσικά μεγάλη ζήτηση που υπερβαίνει την εγχώρια παραγωγή. Αλήθεια δεν έχετε περιέργεια πόσο πωλούνται όλα αυτά τα προϊόντα στην αγορά, τον τρόπο διάθεση, αλλά και τη ζήτηση;

Όσον αφορά το μέλι σύμφωνα με δημοσκοπήσεις που πραγματοποιήσε η Ορεινή Μέλισσα, πωλείτε κατά μέσο όρο 10 ευρώ / κιλό, με τη μόνη δυσκολία τον τρόπο διάθεσης όταν οι ποσότητες είναι μεγάλες. Για παράδειγμα ένας μελισσοκόμος που θα τρυγήσει 3 τόνους μέλι, θα διαθέσει ένα τόνο, σε φίλους, γνωστούς, γνωστούς γνωστών, καταστήματα κλπ. Το υπόλοιπο μέλι όμως τι θα γίνει; Οι περισσότεροι μελισσοκόμοι το πουλούν κοψοχρονιά σε εμπόρους οι οποίοι μετέπειτα το διαθέτουν σε υπερδιπλάσια τιμή. Είναι μια χαρακτηριστική περίπτωση εκμετάλλευση του μελισσοκόμου.

EIKONA Μέλι Ελάτης από τα δάση της Ευρυτανίας
      συσκευασμένο σε βαζάκια του 1 κιλού

Η γύρη & ο βασιλικός πολτός έχουν λιγότερη ζήτηση στο ευρύ κοινό εφόσον ο κόσμος δεν γνωρίζει τις ευεργετικές ιδιότητες τους και ίσως δεν έχει γίνει και η κατάλληλη προώθηση απο μέρους των μελισσοκόμων. Γενικά η γύρη δίνεται περίπου 20 ευρώ/κιλό ενώ ο βασιλικός πολτός 5 ευρώ/γραμμάριο. Εν αντιθέση η πρόπολη έχει πολύ μεγάλη ζήτηση σαν πρώτη ύλη, τόσο απο φαρμακευτικές εταιρίες όσο και από ιδιώτες που παράγουν τα δικά τους καλλυντικά και την αγοράζουν περίπου 80 ευρώ/κιλό.

Γενικά μια κυψέλη αν η χρονιά είναι καλή παράγει περίπου 20-30 κιλά μέλι το χρόνο, 10 κιλά γύρη (200-300 γραμμάρια ανά ημέρα τους μήνες Απρίλιο -Μάιο) ενώ ο βασιλικός πολτός το κερί και η πρόπολη χρειάζονται πολλά μελίσσια για να βγουν οι ανάλογες ποσότητες. Φυσικά όλα εξαρτώνται από πολλούς παράγοντες με τον κυριότερο τις καιρικές συνθήκες. πχ Ένας μελισσοκόμος μπορεί μια χρονιά να μην πάρει καθόλου μέλι λόγω έντονης κακοκαιρίας και έλλειψης νεκταροέκκρισης των φυτών. Τα άλλα προϊόντα της μέλισσας δεν εξαρτώνται τόσο από τον καιρό.

Η παραγωγή μελιού το 2015 σύμφωνα με δημοσκόπηση που κάναμε στο blog Ορεινή Μέλισσα ήταν αρκετά απογοητευτική και οι περισσότεροι μελισσοκόμοι ψήφισαν 5-20 κιλά μέλι/μελίσσι για όλο το χρόνο. Αρκετοί μελισσοκόμοι βέβαια πήραν και λιγότερο έως καθόλου. Δείτε τα αποτελέσματα...

Τα πρώτα βήματα για ένα δυνατό ξεκίνημα σαν μελισσοκόμος:

• Έλλειψη αλλεργίας στη μέλισσα. 
• Αγάπη για τη φύση και τη κοινωνία της μέλισσας
• Όρεξη για δουλειά και φυσική κατάσταση (κουβάλημα, εργασία στον ήλιο κλπ)
• Διάβασμα από βιβλία, Βlogs, Ιnternet & περιοδικά. Όλες οι γνώσεις χρειάζονται!
• Μαθήματα δίπλα σε γνωστό μελισσοκόμο ή παρακολούθηση σεμιναρίων απο επίσημους φορείς όπως πανεπιστήμια. ΑΠΘ, Γεωπονικό Παν. Αθηνών κλπ...
• Κεφάλαιο & χρήματα για την αγορά του εξοπλισμού, κυψέλες μηχανήματα κλπ.

Το κεφάλαιο που χρειάζεται κάποιος για να ξεκινήσει τη μελισσοκομία είναι αυξημένο μιας και χρειάζεται συνεχώς να πληρώνουμε. Κατά τη  διάρκεια του πρώτου και δεύτερου έτους ο μελισσοκόμος κάνει συνεχώς έξοδα και έχει λίγα έσοδα. Αν ο μελισσοκόμος μπορέσει να ανταπεξέλθει στα έξοδα των πρώτων χρόνων, και μάθει τη μέλισσα, μπορεί να γίνει ένας επιτυχημένος επαγγελματίας και να ζήσει την οικογένεια του.

Αγορά μελισσιών και λάθη που γίνονται:
Το ξεκίνημα δεν πρέπει να γίνεται με πολλά μελίσσια στην αρχη. Ο σωστός μελισσοκόμος πρέπει να ξεκινήσει με 2-3 ετσι ώστε να έχει περιθώρια να κάνει τα λάθη του και να μάθει από αυτά. Είναι κρίμα να χάνονται μελίσσια τζάμπα και έχει συμβεί πολλές φορές στο παρελθόν.

Η αγορά των μελισσιών πρέπει να γίνεται με πολύ προσοχή και θα πρέπει αν υπάρχει δυνατότητα να έχουμε κάποιον έμπειρο δίπλα μας  τη στιγμή της αγοράς. Πολλές φορές εχουν εξαπατηθεί νέοι μελισσοκόμοι αγοράζοντας άρρωστα μελίσσια ή μικρότερα σε πλυθησμό (από αυτά που πλήρωσαν). Η αγορά των μελισσιών πρέπει να γίνεται επι τόπου στο μελισσοκομείο του μελισσοκόμου.

EIKONA: Μάθημα μελισσοκομία σε νέο μελισσοκόμο

Πόσο κοστίζει ένα μελίσσι;
Οι μελισσοκόμοι  στην Ελλάδα πωλούν σε διάφορες τιμές τα μελίσσια. Γενικά όμως ένα μελίσσι (που έχει μέλισσες και στα 10 πλαίσια) κοστίζει από 100 - 120 ευρώ χωρίς την κυψέλη. Με την κυψέλη η τιμή μπορεί να φτάσει και τα 150 ευρώ. Καλό είναι ο μελισσοκόμος να αγοράζει χωριστά τον πληθυσμό απο τις κυψέλες για να τις αγοράζει καινούργιες και να έχουν μεγάλη αντοχή. Μια κυψέλη άβαφτη κοστίζει περίπου 25-30 ευρώ.

Ποια εποχή μπορώ να ξεκινήσω;
Άνοιξη:
Η άνοιξη είναι η εποχή της σμηνουργίας των μελισσιών. Δηλαδή τότε που οι μέλισσες πολλαπλασιάζονται και διαδίδουν το είδος τους. Σχεδόν όλοι οι μελισσοκόμοι μικροί και μεγάλοι θα μπορούν αυτή την εποχή να μας δώσουν μελίσσια. Επίσης την άνοιξη τα μελίσσια κοστίζουν λιγότερο λόγω του ότι οι πληθυσμοί βρίσκονται στη μέγιστη ανάπτυξη τους.

ΕΙΚΟΝΑ Αφεσμός μελισσών σε κληματαριά ταράτσας στο Αγρίνιο

Φθινόπωρο:
Μια άλλη καλή εποχή για να ξεκινήσει κάποιος είναι νωρίς το φθινόπωρο. Τότε οι μέλισσες δεν χρειάζονται πολλές επεμβάσεις και χειρισμούς, ότι πρέπει για να μάθουν οι νέοι την συμπεριφορά του μελισσιού και άλλα πρακτικά πράγματα που δεν θα βρουν σε κανένα βιβλίο.

Πόσα μελίσσια χρειάζονται για να ζήσει μια οικογένεια;

Εξαρτάται από την εκμετάλλευση και τους χειρισμούς που κάνουμε στα μελίσσια μας. Πχ ένας μελισσοκόμος μπορεί έχει περιποιημένα δυνατά (ανεπτυγμένα) μελίσσια, και να βγάλει 1 τόνο από 30 κυψέλες, ενώ ένας άλλος που έχει αδύνατα σμήνη να βγάλει 1 τόνο από 100 μελίσσια. Σε γενικές γραμμές όμως αν θέλει κάποιος να ζήσει από τη μελισσοκομία πρέπει να έχει πάνω από 100 κυψέλες. 

Τρέχων επιδοτήσεις για νέους μελισσοκόμους:

Το πρόγραμμα που τρέχει αυτή τη στιγμή, και μπορεί να διεκδικήσει ένας μελισσοκόμος είναι του νέου αγρότη, το οποίο μπορεί να δώσει ποσό έως 15.500 ευρώ ανάλογα με την περιοχή. Για να ενταχθεί κάποιος στο πρόγραμμα αυτό θα πρέπει να πληρεί κάποιες προϋποθέσεις και να κάνει τα απαραίτητα δικαιολογητικά.

Γενικά η μελισσοκομεία αποτελεί ένα πολύ όμορφο επάγγελμα που φέρνει τον άνθρωπο σε επαφή με την φύση, τα φυτά, την οικολογική συνείδηση, και πράγματα που αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι της. Αξίζει να αναφέρουμε πως όσοι καταπιάστηκαν με τη μελισσοκομία την αγάπησαν τόσο πολύ που έγινε το πάθος τους, ένα χόμπυ γαλήνης και ηρεμίας για την ανθρώπινη ψυχή,. Ένα παράθυρο χαλάρωσης και αποτοξίνωσης από την καθημερινότητα των υποχρεώσεων και το άγχος που μαστίζει την σημερινή εποχή.

Επιμέλεια κειμένου: Χάρης Σταμάτης
Ορεινή Μέλισσα