Δημιουργία παραφυάδων με εμβολιασμό και αποτροπή σμηνουργίας: Απο τον μελισσοκόμο Φώτη Καστρούνη

Την άνοιξη είναι η καλύτερη εποχή για ανανέωση βασιλισσών και δημιουργία παραφυάδων. Ο τρόπος που θα σας περιγράψω είναι απλός, εύκολος και αποτρέπει την σμηνουργία.

Επιλεγμένο μελίσσι.
Την προηγούμενη χρονιά έχουμε παρατηρήσει και σημειώσει ποιά μελίσσια έδωσαν το περισσότερο μέλι ποιά έδωσαν τους περισσότερους πληθυσμούς και γενικά ποιά μελίσσια μας έδωσαν περισσότερο κέρδος. Από αυτά διαλέγουμε το καλύτερο και από αυτό θα πάρουμε προνύμφες για τον εμβολιασμό.

Μέσα στο Φεβρουάριο τα μελίσσια αρχίζουν να αυξάνουν γόνους και πληθυσμούς. Κάποια στιγμή ξεχειλήζουν από πληθυσμό και χρειάζονται όροφο. Θα περιγράψω 2 τρόπους. Ο πρώτος εάν η βασίλισσα είναι παλία και χρειάζεται αντικατάσταση. Ο δεύτερος αν η βασίλισσα είναι νέα. Εγώ κάνω πάντα τον πρώτο τρόπο γιατί δυστυχώς στη ροδίτικη ράτσα αν πάρεις μέρος του πληθυσμού η βασίλισσα σταματάει την ανάπτυξη. Ίσως να νοιώθει ότι της παίρνεις τα παιδιά της.

Πρώτος τρόπος.
Πρώτα βρίσκουμε την βασίλισσα και την σκοτώνουμε. Αντί να βάλουμε όροφο χωρίζουμε το μελίσσι στα δύο το 1 και το 2. Το μελίσσι 2 το παίρνουμε μερικά μέτρα πιο πέρα. Το 1 το αφήνουμε στη θέση του. Έτσι το 1 που θα μείνει στη θέση του θα πάρει όλες τις συλλέκτριες. Γι αυτό πρέπει να βάλουμε περισσότερο γόνο, τροφές και πληθυσμό στο 2. Στο μελίσσι 2 βάζουμε 6 πλαίσια. 4 πλαίσια γόνο ένα μέλι και ένα γύρη μαζί με τον πληθυσμό τους. Επίσης τινάζουμε μέσα άλλο ένα πλαίσιο πληθυσμό. Στο μελίσσι 1 μένουν 4 πλαίσια και βάζουμε κι ένα κτισμένο. Οπωσδήποτε και τα δύο μελίσσια πρέπει να έχουν φρέσκο, ανοικτό γόνο. Επίσης βάζουμε από ένα κιλό ζαχαροζύμαρο. Τα μελίσσια θα αρχίσουν να φτιάχνουν βασιλοκέλια. Την τρίτη μέρα από το κόψιμο ανοίγουμε τα μελίσσια. Τα βασιλοκέλια θα είναι ακόμα ανοικτά και θα φαίνεται μέσα ο βασιλικός πολτός και η προνύμφη. Χαλάμε όλα τα βασιλικά κελιά εκτός από τα δύο μεγαλύτερα. Βγάζουμε με το βελονάκι την προνύμφη και εμβολιάζουμε με νέα που παίρνουμε από το επιλεγμένο μελίσσι. Κλείνουμε και ανοίγουμε σε ένα μήνα. Όταν ανοίξουμε κανονικά πρέπει να έχει αρχίσει η γέννα της νέας βασίλισσας. Αν δεν δούμε φρέσκο γόνο αφήνουμε άλλες 5 μέρες. Αν δεν έχει και τότε το μελίσσι πρέπει να συνενωθεί για να μην γίνει αρρενοτόκο.

Δεύτερος τρόπος. 
Βάζουμε μια άδεια κυψέλη δίπλα σ'αυτήν που θέλουμε να κόψουμε. Τοποθετούμε μέσα τρία πλαίσια γόνο ένα μέλι και ένα γύρη χωρίς πληθυσμό. Τουλάχιστον στο ένα πλάισιο πρέπει να έχει ανοικτό γόνο. Τον πληθυσμό τον τινάζουμε στο αρχικό για να ξέρουμε που βρίσκεται η βασίλισσα. Παίρνουμε το αρχικό, με την βασίλισσα μερικά μέτρα παραπέρα και βάζουμε το άδειο από πληθυσμό στην θέση του. Βάζουμε κι από ένα κιλό ζαχαροζύμαρο στο καθένα. Οι συλλεκτριες θα γυρίσουν πίσω στην αρχική τους θέση, στο ορφανό και κάποιες από αυτές θα γίνουν παραμάνες και θα φτιάξουν βασιλικά κελιά. Σε τρεις μέρες ανοίγουμε το ορφανό, χαλάμε όλα τα βασιλικά κελιά εκτός από δύο τα οποία εμβολιάζουμε με προνύμφες από το επιλεγμένο μελίσσι. Ανοίγουμε σε ένα μήνα για έλεγχο γόνου όπως τον πρώτο τρόπο.

Αυτός ο τρόπος δημιουργίας παραφυάδων δίνει επιλεγμένες δυνατές καλοταισμένες μάνες, χωρίς την διαδικασία της βασιλοτροφίας. Οι βασίλισσες που θα βγουν θα είναι καλά ταισμένες γιατί είναι σαν να κάνουμε διπλό εμβολιασμό. Επειδή η νέα προνύμφη θα είναι 3-4 μερών οι παραμάνες δεν θα σφραγίσουν αμέσως το κελί αλλά θα το ταίσουν άλλες 3 μέρες. Επίσης καθυστερεί την ανάπτυξη των μελισσιών αποτρέποντας την σμηνουργία. Αυτά τα μελίσσια επειδή κόβονται πολύ νωρίς την άνοιξη έχουν την δυνατότητα να γίνουν παραγωγικά την ίδια χρονιά. Αν αργότερα δούμε ότι κάποιο από αυτά έριξε βασιλοκέλια σμηνουργίας επαναλαμβάνουμε τον δεύτερο τρόπο φτιαχνοντας κι αλλη νέα παραφυάδα.

Συμβουλές
Στον εμβολιασμό διαλέγουμε πάντα τις μικρότερες λάρβες αλλά όχι αυγά. Τα αυγά είναι ίσια ενώ οι λάρβες είναι ημικυκλικές. Σε ένα πλαίσιο γόνου θα δείτε ότι υπάρχουν αυγά και λάρβες διαφόρων μεγεθών. Κάνοντας σύγκριση μπορείτε να βρείτε εύκολα τις μικρότερες.
Όταν χαλάτε τα βασιλοκέλια παίρνετε μαζί σας μπουκαλάκια για βασιλικό πολτό για να τον μαζέψετε. Πέρσι από 35 παραφυάδες μάζεψα 10 μπουκαλάκια.
Το μέτρημα ημερών και το σημάδεμα των μελισσιών που θα χρησιμοποιηθούν είναι απαραίτητα. Για παράδειγμα αν προσπαθήσετε να εμβολιάσετε την τέταρτη μέρα αντί για την τρίτη τα βασιλοκέλια θα είναι σφραγισμένα. Αν τα ανοίξετε υπάρχει μεγάλο ποσοστό αποτυχίας.
Κοιτάτε προβλέψεις καιρού πριν ξεκινήσετε.
Το ίδιο μπορεί να γίνει και αργότερα με τα μελίσσια που δεν αναπτύχθηκαν σωστά. Αν δεν υπάρχει αρρώστια η βαρρόα φταίει σίγουρα η μάνα. Άρα εφαρμόζουμε τον πρώτο τρόπο και αν θέλουμε συνενώνουμε αργότερα.